جر?ان فراماسونر? در اواسط قرن 14 برا? خود قانون وضع کردند و برابر?، برادر? و آزاد? را اصول کار خود قرار دادند. به باور بس?ار? با?د فراماسونر? را باز تول?د اند?شه‌ها? گنوست?ک در دوران پس از اصلاحات در اروپا دانست. فراماسونها با شعار معروف خود نقش بزرگ? در انقلاب‌ها? بزرگ معاصر داشته‌اند.
الف) پ?دا?ش جر?ان? به نام فراماسونر?پس از سقوط امپراتور? روم بس?ار? از شهرها از م?ان رفتند و ?ا به صورت دهکده ها?? کوچک درآمدند، اما بعد از مدت? در ن?مه دوم قرن ?ازدهم م?لاد? به تدر?ج شهرها? جد?د? که معمولاً در اطراف ?ک کل?سا ?ا صومعه قرار داشتند، به وجود آمدند. امن?ت شهرها، روستائ?ان را به سو? خود جلب کرد و بد?ن ترت?ب جمع?ت شهرها افزا?ش ?افت. ساکنان ا?ن شهرها از راه بازرگان? و صنعتگر? ثروتمند شدند و برا? خود اتحاد?ه ها?? برپا رکدند که از آن جمله م? توان از اتحاد?ه معماران ?ا ماسون ها که هسته اصل? تشک?ل شهرها ?عن? کل?ساها را بنا کرده بودند، ?اد کرد. ب?شتر اعضا? اتحاد?ه معماران ?هود?ان? بودند که شغل بنا?? داشتند. آنان به ن?ت اتحاد با هم و کمک به ?کد?گر و ن?ز به منظور در انحصار داشتند حرفه خود، گروه ها?? تشک?ل دادند و شاگردان? انتخاب کردند که در محل نخصوص? که بعداً به لژ معروف شد آنان را آموزش م? دادند. فراماسونها سع? در مخف? نگاه داشتن ا?ن آموزشها داشتند و برا? فنون بنا?? و شناسا?? خود از رمز و اشاره استفاده م? کردند. آنان برا? خود درجات? مثل شاگرد بنا و استاد بنا داشتند و بعدها وقت? که تشک?لات وس?عتر? ?افتند استاد بزرگ هم به ا?ن درجات افزوده شد. آنان در اواسط قرن 14 برا? خود قانون وضع کردند و برابر?، برادر? و آزاد? را اصول کار خود قرار دادند. به باور بس?ار? با?د فراماسونر? را باز تول?د اند?شه‌ها? گنوست?ک[1] در دوران پس از اصلاحات در اروپا دانست. فراماسونها با شعار معروف خود نقش بزرگ? در انقلاب‌ها? بزرگ معاصر داشته‌است. نفوذ آنها به گونه ا? بود که حت? در جر?ان انقلاب مشروطه ا?ران نقش بس?ار? از مشروطه خواهان رابا?د در مجموعه فراماسونر? تب??ن نمود. به رغم ادعاها? گوناگون? که تاکنون پ?رامون چگونگ? و زمان پ?دا?ش جر?ان فراماسونر? مطرح شده است لکن اعتقاد غالب بر ا?ن باور است که نخست?ن فرقه فراماسونر? در م?ان صاحبان فن معمار? به وجود آمد و همزمان با احداث ساختمانها? بزرگ ازجمله کل?ساها و کاخها ?عن? سالها? 900 تا 1600 م?لاد? ا?ن جر?ان به شدت رشد و گسترش پ?دا کرد. دردوران پس از رنسانس و همزمان با آغاز انقلاب صنعت? در اروپا به و?ژه در بر?تان?ا ب?شتر اعضا? لژها? فراماسونر? بورژواها، پروتستانها و?هود?ان بودند. با گذشت زمان گروه ها? د?گر? ازجمله نو?سندگان، س?استمداران و هنرمندان وارد سازمان فراماسونر? شدند و از اواخر قرن 17 به بعد لژها? فراماسونر? محل? برا? بحثها? عق?دت?، س?اس?، هنر?، ادب? و اجتماع? شد. بنا بر آثار و قرائن موجود بس?ار? از اند?شمندان و ف?لسوفان برجسته جهان در آن دوران نظ?ر باروخ اسپ?نوزا، د?و?د ر?کاردو، ام?ل دورک?م، هربرت مارکوزه، ر?مون آرون را با?د عضو لژها? فراماسونر? بدان?م. گسترش فعال?ت جر?ان فراماسونر? تا بدانجا پ?ش رفت که در قرن هجدهم م?لاد? دو انقلاب فرانسه و آمر?کا توسط اعضا? لژها? فراماسونر? رهبر? شد. تمام رهبران انقلاب فرانسه و حت? رهبران فکر? آن مانند مونتسک?و ژان ژاک روسو عضو لژ گرانداور?ان پار?س بودند. بر ا?ن اساس و بنا به ادعاها? مطرح شده تما روسا? جمهور ا?الات متحده آمر?کا از جرج واشنگتن تا باراک اوباما[2] عضو لژها? فراماسونر? بوده اند. به رغم فعال?ت گسترده لژها? فراماسونر? در کشورها? غرب? همزمان شاهد گسترش فعال?ت آنها در کشورها? اسلام? به خصوص کشورها?? نظ?ر ا?ران، مصر، و سور?ه هست?م. ب) ورود فراماسونر? به ا?راندر خلال جنگ ها? ا?ران و روس بود که به دلا?ل گوناگون? که مجال شرح آن در ا?ن نوشتار ن?ست نفوذ تشک?لات فراماسونر? در ا?ران شدت گرفت . گسترش اقدامات مجامع فراماسونر? در ا?ران را با?د همزاد با سفر سر هارد فورد جونز[3] به ا?ران دانست. البته برخ? معتقدند که فعال?ت فراماسونر? در ا?ران به حضور و? در ا?ران ختم نم? شود بلکه پ?ش از و? و با حضور برخ? د?گر از نما?ندگان دولت انگل?س نظ?ر ج?مز مور?ه فعال?ت آنها آغاز شده بود و با حضور جونز تنها شدت فعال?تها? آنها گسترش ?افت. همزمان با امضا? قرارداد دوست?(ت?لس?ت) م?ان فرانسه و روس?ه در سال 1807 به حسب خلا قدرت پ?ش آمده در ا?ران(به دل?ل مشکلات ا?ران با روس?ه و فرانسه) انگل?س شرا?ط رابرا? گسترش حضور خود در ا?ران مه?ا د?د. م?رزاابولحسن خان ا?لچ? وز?ر خارجه فتحل? شاه قاجار را با?د ?ک? از اول?ن فراماسونران ا?ران? دانست که در مدت 35 سال برا? خدمات خود از دولت انگل?س حقوق در?افت م? کرد. همزمان با دوران پادشاه? ناصرالد?ن شاه شاهد گسترش فعال?ت فراماسونرها در ا?ران هست?م. م?رزا فتحعل? آخوندزاده، م?رزا ?وسف خان مستشارالدوله، م?رزا ملکم خان و م?رزا خان قم? را با?د مشهورتر?ن فراماسونرها? ا?ران در دوران ناصر? دانست. م?رزا ملکم خان را با?د ?ک? از فعالتر?ن فراماسونرها? ا?ران? دانست. فعال?ت مخف?انه ماسونها در فراموشخانه ملکم همانطور که در تار?خ ثبت شده با مخالفت روحان?ون مواجه شد. حاج ملا عل? کن? ط? نامه ا? به ناصر الد?ن شاه از او شکا?ت کرد . فراموشخانه که در ابتدا به دل?ل علاقه شاه به تجدد مورد تا??د و? بود با مطلع شدن شاه از اهداف پشت پرده و به دستور او منحل شد. هرچند فراموشخانه و? بعد از 4 سال فعال?ت و وارد کردن تعداد قابل توجه? از اعضا? دربار به جرگه فراماسونر? به فرمان ناصرالد?ن شاه تعط?ل شد اما پس از مدت? مجمع آدم?ت بر اساس تعال?م ملکم تاس?س شد. جالب است بدان?م اول?ن تعهد? که از اعضا? انجمن آدم?ت گرفته م? شد سکوت بود. پس از ترور ناصرالد?ن شاه و در دوران مظفرالد?ن شاه تشکل د?گر? تحت عنوان انجمن اخوت که ظاهر? صوف?انه دارد و در باطن به فعال?ت ها? فراماسونر? م? پردازد به وجود م? آ?د. م?رزا ملکم خان از مروجان و موسسان فراماسونر? تصو?ر? از عباسقل? خان آدم?ت(موسس مجمع فراماسونر? آدم?ت) در دوران پهلو? ن?ز لژها? فراماسونر? همچنان به فعال?ت خود ادامه دادند و با گسترش حما?ت دولت مرکز? به خصوص در دوران پهلو? دوم دامنه فعال?ت آنها به شدت گسترش ?افت. لژ ب?دار?، لژ هما?ون از جمله لژها? فعال در ا?ن دوران بودند. در دهه 1330 شعبات لژها? آمر?کا?? مانند کلوپ روتار? و باشگاه ها? لا?نز و انجمن تسل?ح اخلاق? در ا?ران شروع به فعال?ت کردند. در ا?ن دهه لژها? د?گر? مانند لژ مولو?، لژ تهران، لژ کوروش، لژ مهر، ستاره سحر و . . . مشغول به فعال?ت بودند. به طور کل م?توان گفت که اعضا? ا?ن لژها همگ? از مقامات کشور?، لشگر? و دانشگاه? بودند. به باور برخ? از مورخ?ن تمام صدراعظم ها? زمان قاجار به غ?ر از ام?رکب?ر و قائم مقام فراهان? و همچن?ن اکثر نخست وز?ران دوران پهلو? اول و دوم از س?د ض?ا گرفته تا بخت?ار(البته درباره دکتر مصدق نم? توان به قاطع?ت پاسخ داد) عضو سازمان فراماسونر? بودند. پ) مصر و جر?ان فراماسونر?همزمان با ?ورش ناپلئون به مصر شمار? از فراماسونرها ازجمله ژنرال کلبر همراه و? بودند. آنها در سال 1798 نخست?ن لژ فراماسونر? را در مصر به نام لژ ا?ز?س بن?اد نهادند که مقر آن در آن شهر قاهره بود. پس از ا?ن تار?خ به حسب جا?گاه کشور مصر در خاورم?انه و به خصوص جهان اسلام بر شدت فعال?ت لژها? فراماسونر? افزوده شد. لژها به گونه ا? عمل کرد که در بس?ار? از اوقات توانست حت? نظر جمع?ت مذهب? مصر را ن?ز به خود جلب نما?د. برا? نمونه در سال 1845 و همزمان با تاس?س لژ اهرام شاهد حضور بس?ار ?از افراد مذهب? در تجمعات آنها هست?م. شاهزاده عبدالحل?م پسر محمد عل? پاشا تنها ?ک? از ا?ن افراد است. فراماسونرها? فعال?تها? گوناگون? را در مصر ترت?ب داده اند. فعال?ت آنها اعم بود از فعال?تها? س?اس?، اقتصاد? و به خصوص فرهنگ?. گسترش فعال?ت آنها در مصر به گونه ا? بود که در سال 1964 حکومت جمال عبدالناصر فرمان داد همه لژها? فراماسونر? مصر تعط?ل شوند. اگرچه لژها? فراماسونر? در مصر تعط?ل شد ول? باشگاه ها? روتار?[4] که روند تکاپو و خواستها?شان با فراماسونر? همخوان? داشت در آن کشور جان? تازه گرفتند. باشگاه روتار? در مصر در سال 1929 پد?د آمد و در منطقه 195 روتار? ب?ن الملل? قرار گرفت. ?ک? از و?ژگ?ها? روتار? قاهره آن بود که اعضا? آن از مل?تها و نژادها? گوناگون بودند. ت) عبدالقادر الجزا?ر? عامل گسترش فراماسونر? در سور?هنخست?ن لژ فراماسونر? در سور?ه در سال 1862 و توسط الدر?ج سرکنسول انگل?س بنا نهاده شد. راشد پاشا حکمران سور?ه در دوران عثمان? از معروفتر?ن اعضا? ا?ن لژ بود. فراماسونر? در سور?ه توسط ام?ر عبدالقادر الجزا?ر?[5] گسترش ?افت. او که برا? برگزار? فر?ضه ? حج به سفر رفته بود، در مصر به عضو?ت لژ اهرام که پ?رو شرق اعظم فرانسه بود درآمد و در بازگشت از حج، در دمشق، لژ? به نام لژ سور?ه تأس?س کرد. شاه?ن مکار?وس ?اد آور م? شود که فراماسونرها? مصر? از جمله محمد عبده، ابراه?م ب?ک لقاف? و حسن ب?ک شمس? به سور?ه آمده و در ا?ن لژ سخنران? م? کردند. مکار?وس م? نو?سد که ش?خ محمد عبده به درجه ? «خارک و صدف» ن?ز دست ?افت که ا?ن نشان توسط نما?نده ? آمر?کا به و? داده شد. عبدالقادر الجزا?ر? فراماسونر? بعد از جنگ جهان? اول بر فعال?ت خود در سور?ه افزود. در سال 1924 کنفرانس آزادگان (مؤتمن الاحرار) در بعلبک برگزار شد. که خود ب?انگر م?زان گسترش فراماسونر? در همه شهرها? بزرگ سور?ه در آن هنگام بود. شمار بس?ار? از اشخاص? که بعدها در سور?ه وز?ر، نخست وز?ر و رئ?س جمهور شدند، در ا?ن کنفرانس حضور داشتند که از مهم تر?ن آن ها م? توان از فارس خور? بن?ان گذار حزب مردم سور?ه و بان? لژ فراماسونر? «نور دمشق» نام برد. پس از بستن لژها? فراماسونر? در مصر، حکومت سور?ه در اوت سال 1965 فرمان تعط?ل? لژها? فراماسونر? و باشگاهها? روتار? را صادر کرد و به فعالان آنها هشدار داد که به اتهام وابستگ? به انجمن ها? پنهان و رازدار ب?ن الملل? در دادگاه ها? نظام? محاکمه خواهند شد. با ا?ن حال، پاسخ ا?ن سؤال که حکومت سور?ه تا چه حد توانست از فعال?ت لژها جلوگ?ر? کند، خود جزو اسرار فراماسونر? است. پ? نوشتها[1]- گنوست?س?زم، نام مذهب? است که همزمان با قرن دوم م?لاد? و در محدوده امپراتور? روم توسعه ?افت. گنوست?ک‌ها به نوع? از ثنو?ت اعتقاد داشتند و عالم روح را ع?ن عالم نور و جهان ماده را ع?ن جهان ظلمت م?دانستند. نت?جه ا?ن قسم اعتقادات نسبت به عالم ا?ن شد که بدب?ن? به اصل خلقت رواج گرفت و پ?روان ا?ن فکر به زهد و ترک ما?ل شدند. از قرن دوم به بعد گنوست?ک‌ها برا? تأئ?د ادعاها? خود به کتب مقدس ع?سو? استناد م?? کردند. بنابر اعتقاد آنها خدا در ماوراء عالم محسوس و حت? در آنسو? جهان معقول است. او پدر? است که از نام و نشان و گمان برتر است و فکر بشر? را به دامن کبر?ا? او دسترس ن?ست. جهان به واسطه? اشراقات دائم? که از ذات ا?ن خدا? اصل? صادر م?شود، بوجود م?آ?د و مراتب ا?ن تجل?ات نزول? است ?عن? هر ?ک از اشراقات نسبت به ماقبل خود فروما?ه‌تر است تا منته? گردد به عالم ماد? که آخر?ن اشراق و ناپاک‌تر?ن تجل?ات است ول? در ا?ن جهان ماد? شوق? هست که او را به مبداء اله? باز پس م?کشاند. ماده ?عن? عالم جسمان? منزلگاه شر است اما ?ک بارقه? اله? که در طب?عت انسان به ود?عه است. راه نجات را به او نشان م?دهد و او را در حرکت صعود? که از م?ان افلاک م?کند، دستگ?ر? نموده، به عالم نور م?رساند. ا?ن اعتقاد گنوست?ک‌ها? متأخر راجع به اساس نظام جهان است. [2]- البته از ا?ن ل?ست با?د نام جان اف کند? کاتول?ک را حذف نمود. کند? در روز جمعه ?? نوامبر ???? در ساعت ??:?? بعداز ظهر در دالاس، تگزاس به قتل رس?د. «ل? هارو? اسوالد» در ساعت ? بعداز ظهر همان روز به جرم قتل ?ک مامور پل?س دالاس? مجرم شناخته شد و در ساعت ??:?? شب به‌عنوان قاتل رئ?س جمهور معرف? شد. اسوالد تنها دو روز بعد در ا?ستگاه پل?س دالاس توسط «جک روب?» به قتل رس?د. «ل? هارو? اسوالد» اعلام کرد که او به کس? ت?رانداز? نکرده و مدع? شد که دارند از او به عنوان «طعمه» استفاده م?کنند. او مدع? شد که عکس? که او را با سلاح قتاله نشان م?داد جعل? است و صورت او را به بدن کس د?گر? چسبانده‌اند. به دل?ل مرگ او، ب?گناه? ?ا مجرم?اش هرگز در دادگاه? اثبات نشد. بعض? منتقدان م?گو?ند که اسوالد ه?چ نقش? در ا?ن ترور نداشته‌است. عدم عضو?ت کند? در لژها? فراماسونر? ازجمله دلا?ل? است که برا? حذف کند? مطرح گرد?ده است. [3]- و? اول?ن سف?ر دولت انگلستان در ا?ران بود. جونز در روز نهم فور?ه ???? م?لاد? / بهمن ???? خورش?د? استوارنامه خود را با تشر?فات مفصل در کاخ گلستان تقد?م شاه ا?ران کرد. [4]- نخست?ن باشگاه روتار? در سال 1905 توسط ?ک حقوقدان به نام پل هر?س در ش?کاگو به وجود آمد. پل هر?س به همراه سه تن از بازرگانان ش?کاگو به نام ها? س?لوسترا?ل، پ?رام شور? و گوستاولوپر اول?ن جلسه ? رسم? روتار? را در روز 23 فور?ه ? سال 1905 تشک?ل دادند و موجود?ت تشک?لات? به نام کلوپ روتار? را اعلام داشتند. روتار? بنا به تعر?ف مؤسسان آن به مفهوم چرخ‌ها? دوار ?ک کارخانه? به هم پ?وسته است که با چرخش هر دنده چرخ دنده د?گر ن?ز به حرکت در م?آ?د و در نت?جه کل س?ستم متحرک م?شود. با ا?ن تعب?ر کلوپ روتار? ب?ن‌الملل? به دنبال ا?جاد ?ک نظام به هم پ?وسته و متشکل جهان? است که با اراده و حرکت دندانه‌ها? کلوپ مادر تمام ا?ن س?ستم جهان? در جهت منافع غرب به حرکت درآ?د. اعضا? کلوپ روتار? در هر جامعه، از فعالان و ن?روها? و ک?ف? آن جامعه انتخاب م? شوند و مأمور?ت اصل? آن ها ا?جاد حلقه ? اتصال با قدرت ها? غرب? از طر?ق نظام ب?ن الملل? با کمک رجال س?اس? و کلان سرما?ه داران م? باشد. [5]- روحان? مجاهد، شاعر، اد?ب، عالم، عارف و قهرمان مل? الجزا?ر در قرن س?زدهم هجر?/ نوزدهم م?لاد?. و? در ???? ق / ???? در سهل اِغر?س ، در جا?? معروف به قَطَنه (ق?طنه)واد? الحمام، از توابع ا?الت وَهران – در غرب الجزا?ر – در خانواده ا? روحان? به دن?ا آمد. او قرآن و علوم قرآن? را نزد پدرش مح?? الد?ن الجزا?ر? که فق?ه و مجاهد? وارسته و رئ?س فرقه اُخوّت قادر?ه در بخش غرب? الجزا?ر بود، آموخت و حافظ قرآن شد. سپس به آموختن علوم جد?د، از جمله نجوم، ر?اض?ات و جغراف?ا، تحت نظر س?د? احمد بن طاهر (قاض? اَرز?و)، پرداخت و فنون نظام? را ن?ز فراگرفت و سرآمد اقران گرد?د و اعجاب همگان را برانگ?خت. ام?ر عبدالقادر در ????ق/???? در هفتاد و شش سالگ? در دمشق درگذشت و در جوار آرامگاه مح?? الد?ن عرب? به خاک سپرده شد. پس از استقلال الجزا?ر در ???? / ???? برا? تجل?ل از مقام ا?ن قهرمان مل?، بقا?ا? جسدش را از ز?ر خاک درآوردند و به الجزا?ر بردند و با تشر?فات و مراسم رسم?،در سرزم?ن? که سال ها برا? رها?? آن از چنگ استعمارگران فرانسو? مبارزه کرده بود، دفن کردند. منابع:- اسماع?ل رائ?ن، فراموشخانه فراماسونر?(ج3) تهران: ام?رکب?ر، 1354.- موس? حقان?، تار?خ معاصر ا?ران، تهران: موسسه پژوهشها? تار?خ?، 1376.- محمد سجاد?، ماه?ت باشگاه روتار?، تهران: طهور?، 1357.- دا?ره المعارف و?ک? پد?ا- محمد حسن طباطبا??، نفوذ فراماسونر? در مد?ر?ت نهادها? فرهنگ? ا?ران، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلام?، 1380.- ذب?ح الله منصور?، فراماسونر?، تهران، 1354- صفوت فتح?، فراماسونر? در جهان عرب، ترجمه بن? طرف، تهران: نشر نو، 1366. منبع : مرکز اسناد انقلاب اسلام?
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.