(بسم الله الرحمن الرحیم)
کدام یک از علایم ظهور واقع شده است؟
عده‌ای بر این باورند که بسیاری از علایم غیر حتمی ظهور، اتفاق افتاده است و فقط علایمِ حتمیِ نزدیک ظهور، باقی مانده است. به‌نظر می‌آید در این‌باره، سخن قطعی و کاملی نمی‌توان گفت؛ زیرا منابع اصلی و قدیمی شیعه، معمولاً از نشانه‌های خاص و محدود نام برده‌اند و بسیاری از این نشانه‌هایی که به عنوان علایمِ اتفاق افتاده، مطرح می‌شوند، یا اصولاً در این منابع ذکر نشده یا بسیار کم رنگ بیان شده است. این امر، نشانه آن است که اخباری که این گونه نشانه‌ها را بیان کرده‌اند، چندان مورد اعتنای علمای گذشته نبوده است.
همچنین اسناد برخی از روایات، اشکال دارد و نقل آن‌ها در کتب روایی جامع؛ مانند بحارالانوار به دو علت می‌تواند باشد:
