طرح مباحث شر?ف مهدو?ت به صورت گسترده و فراگ?ر، از ضرور?‌تر?ن با?سته‌ها? مذهب? و فرهنگ? جامعه ما و ?ا شا?د مهم‌تر?ن آن‌ها است بسم الله الرحمن الرح?مطرح مباحث شر?ف مهدو?ت به صورت گسترده و فراگ?ر، از ضرور? تر?ن با?سته ها? مذهب? و فرهنگ? جامعه ما و ?ا شا?د مهم تر?ن آن ها است؛ چرا که پرداختن به ا?ن مباحث وس?له و راه? است برا? ا?جاد شناخت نسبت به حضرت حجت (عج)؛ شناخت? که:1-    علت خلقت انسان است:عن أب? عبدالله (ع) قال:خرج الحس?ن بن عل? (ع) عل? أصحابه فقال:أ?ها الناس إن الله –عزوجل ذکره- ما خلق العباد إلّا ل?عرفوه؛ فإذا عرفوه عبدوه؛ فإذاعبدوه استغنوا بعبادته عن عباده ما سواه. فقال له رجل: ?ابن رسول الله باب? انت و ام? فما معرفه الله؟ قال: معرفه أهل کل زمان اما مهم الذ? ?جب عل?هم طاعته.(بحارالانوار، جلد23 صفحه83؛به نقل از: علل الشرائع)امام صادق (ع) فرمودند:حس?ن بن عل? (ع) در جمع اصحابش فرمود:ا? مردم، خداوند –عزّوجلّ- بندگان را ن?افر?د مگر برا? ا?ن که او را بشناسند؛ و هنگام? که او را شناختند عبادتش کنند؛ و وقت? او را عبادت کردند به برکت ا?ن عبادت، از عبادت غ?ر او ب? ن?از شوند.مرد? پرس?د: ا? پسر رسول خدا، پدر و مادرم به فدا?ت، شناخت خدا چ?ست؟ حضرت فرمودند:ا?ن است که اهل هر زمان?، امام? را که با?د از او فرمان ببرند، بشناسند.2-    نشانه ا?مان است:عن أبان بن تغلب قال: قلت لأب? عبدالله (ع): من عرف الأئمه و لم ?عرف الامام الذ? ف? زمانه أمؤمن هو؟قال: لا. قلت: أمسلم هو؟ قال نعم.(بحارالانوار، جلد23 صفحه96؛ به نقل از: کمال الد?ن و تمام النعمه)ابان بن تغلب م? گو?د: از امام صادق (ع) پرس?دم: اگر کس? تمام امامان را بشناسد ول? امام زمانش را نشناسد، آ?ا مؤمن است؟ حضرت فرمودند: خ?ر. دوباره پرس?دم: آ?ا مسلمان هست؟ حضرت فرمودند: بله3-    شرط قبول? اعمال است:عن معاو?ه بن عمار عن اب? عبدالله (ع) ف? قول الله –عزوجل- «ولله الأسماء الحسن? فادعوه بها» قال:نحن والله الاسماء الحسن? الت? لا ?قبل الله من العباد عملاً إلّا بمعرفتنا.(اصول کاف?، کتاب التوح?د، باب النوادر، حد?ث4)معاو?ه بن عمار از امام صادق (ع) در مورد آ?ه: «و برا? خدا، نام ها? ن?ک است؛ خدا را به آن نام ها بخوان?د» (اعراف180) سؤال کرد، حضرت فرمودند:به خدا قسم ما نام ها? ن?کو? پروردگار?م که ه?چ عمل? را خداوند از بندگانش قبول نم? کند مگر آن که ما را بشناسد.4-    راه نجات از مرگ جاهل?ت است:قال ابو عبدالله (ع): قال رسول الله (ص):من مات و هولا ?عرف امامه مات م?ته جاهل?ه.(بحارالانوار، جلد23 صفحه76؛ به نقل از: محاسن برق?)امام صادق (ع) فرمودند: پ?امبر اکرم (ص) فرموده اند:هرکه بم?رد و امام زمانش را نشناسد به مرگ جاهل?ت مرده است.5-    مردم ه?چ عذر? برا? ترک آن ندارند:عن الفض?ل قال: سمعت أبا جعفر (ع) ?قول:من مات و ل?س له امام فموته م?ته جاهل?ه ولا ?عذر الناس حت? ?عرفوا إمامهم.(بحارالانوار، جلد23 صفحه77؛ به نقل از: محاسن برق?)فض?ل م? گو?د: از امام باقر (ع) شن?دم که م? فرمود:هرکس بم?رد و امام? نداشته باشد، مرگش مرگ جاهل?ت است؛ و مردم ه?چ عذر و بهانه ا? ندارند تا ا?ن که امامشان را بشناسند.6-    باعث نجات از گمراه? ها? دوران غ?بت م? شود:قال ابو عبدالله (ع):إعرف امامک فإنک إذا عرفته لم ?ضرک تقدم هذا الأمر أو تأخر.(غ?بت نعمان?، باب25 حد?ث1)امام صادق (ع) فرمودند:امام خود را بشناس که اگر او را شناخت?، امر (فرج) چه زود اتفاق ب?فتد و چه د?ر، به تو ز?ان? نخواهد رس?د.قال الامام الصادق (ع):?ا زراره إن أدرکت ذلک الزمان فأدم هذا الدعاء: ...اللهم عرّفن? حجتک فإنک إن لم تعرفن? حجتک ضللت عن د?ن?.(کمال الد?ن و تمام النعمه، باب33 حد?ث24)امام صادق (ع) فرمودند:ا? زراره اگر زمان غ?بت را درک کرد? بر ا?ن دعا مداومت کن: ...خدا?ا حجتت را به من بشناسان که اگر او را به من نشناسان? از د?نم گمراه خواهم شد.7-    ?ک شب هم بدون آن نبا?د سپر? شود:عن ?ح?? بن عبدالله عن أب? عبدالله (ع) انه قال:?ا ?ح?? من بات ل?له لا ?عرف ف?ها امام زمانه مات م?ته جاهل?ه.(غ?بت نعمان?، باب7 حد?ث1)?ح?? بن عبدالله م? گو?د: امام صادق (ع) فرمودند:ا? ?ح?? هرکس شب? را به صبح برساند در حال? که امام زمانش را نم? شناسد (و بم?رد) به مرگ جاهل? مرده است.8-    نداشتنش، عذاب سخت? در پ? دارد:در کتب معتبره علما ز?ارت? برا? امام زمان (عج) ذکر شده است که در آن م? خوان?م:ومن عدل عن ولا?تک و جهل معرفتک واستبدل بک غ?رک، کبّه الله عل? منخره ف? النار و لم ?قبل الله له عملاً و لم ?قم له ?وم الق?امه وزناً.(مفات?ح الجنان، ز?ارت حضرت صاحب الأمر (ع))و هرکس از ولا?ت تو رو? بگرداند و نسبت به شناخت تو جاهل باشد (و در نت?جه) د?گر? را به جا? تو برگز?ند، خداوند او را به صورت در آتش م? افکند و ه?چ عمل? را از او قبول نم? کند و در ق?امت برا? او وزن و ارزش? قائل نم? شود.9-    انسان را به مقام رزمندگان در رکاب امام زمان (عج) ارتقا م? دهد:قال ابوعبدالله (ع):من عرف امامه ثم مات قبل أن ?قوم صاحب هذا الأمرکان بمنزله من کان قاعداً ف? عسکره؛ لابل بمنزله من قعد تحت لوائه. (و رواه بعض اصحابنا: بمنزله من استشهد مع رسول الله (ص))(غ?بت نعمان?، باب25 حد?ث2)امام صادق (ع) فرمودند:هرکس امامش را بشناسد سپس پ?ش از آن که صاحب ا?ن امر ق?ام کند بم?رد، همانند کس? است که در لشکر آن حضرت نشسته است؛ نه، بلکه مانند کس? است که ز?ر پرچم او نشسته است. (بعض? از اصحاب چن?ن روا?ت کرده اند: مانند کس? است که در رکاب رسول خدا (ص) شه?د شده است.)10-    در لحظه جان دادن بس?ار به آن ن?ازمند?م:قال ابوعبدالله (ع):إن الأرض لا تصلح إلّا بالامام و من مات لا ?عرف امامه مات م?ته جاهل?ه و أحوج ما ?کون أحدکم إل? معرفته إذا بلغت نفسه هذه –وأهو? ب?ده إل? صدره- ?قول: لقد کنت عل? امر حسن.(بحارالانوار، جلد23 صفحه76؛ به نقل از: محاسن برق?)امام صادق (ع) فرمودند:همانا زم?ن اصلاح نم? شود مگر با وجود امام؛ و هرکه بم?رد و امامش را نشناسد به مرگ جاهل?ت مرده است؛ و زمان? که شما ب?شتر از هر موقع د?گر به ا?ن شناخت ن?از دار?د، هنگام? است که جانتان به ا?ن جا برسد –و با دست مبارک به س?نه شان اشاره کردند- (و آن کس? که در زندگان?ش ا?ن شناخت را کسب کرده، در آن حال با د?دن حقا?ق عالم و احوال پس از مرگ خواهد گفت:) من مذهب و راه و روش خوب? داشتم.11-    مقدمه عمل به وظا?ف و تکال?ف است:قال الامام الباقر (ع):من عرف دلّته معرفته عل? العمل و من لم ?عرف فلا عمل له.(تحف العقول)هرکه شناخت پ?دا کند ا?ن شناخت او را به سو? عمل راهنما?? خواهد کرد؛ وهرکه شناخت نداشته باشد عمل? ن?ز نخواهد داشت.امام زمان (عج) بر ذمه ما حقوق فراوان? دارند و ما ن?ز در مقابل ا?شان تکال?ف و وظا?ف سنگ?ن? بر دوش دار?م که با?د آن ها را ادا کن?م، چرا که: «والمقصر ف? حقکم زاهق» و هرکس در ادا? حق شما کوتاه? ورزد هلاک و نابود م? شود (ز?ارت جامعه کب?ره) عالم بزرگوار موسو? اصفهان? در بخش آخر کتاب شر?ف مک?ال المکارم به 80 مورد از ا?ن وظا?ف اشاره م? نما?د.به عنوان نمونه به دو مورد اشاره م? کن?م:قال محمد بن عل? الجواد (ع):إنّ القائم منّا هو المهد? الذ? ?جب أن ?نتظر ف? غ?بته.(کمال الد?ن و تمام النعمه، باب36 حد?ث1)امام جواد (ع) فرمودند:قائم ما همان مهد? است که واجب است در زمان غ?بتش در انتظار او بود.امام زمان (عج) در نامه ا? خطاب به اسحاق بن ?عقوب فرمودند:و اکثروا الدعاء بتعج?ل الفرج.و برا? تعج?ل فرج بس?ار دعا کن?د.  (کمال الد?ن و تمام النعمه، باب45 حد?ث4)اما مسأله ا?نجاست که تا انسان کس? را نشناسد و پ? به عظمت و خوب? او نبرد چگونه م? تواند چشم به راهش بوده و آمدنش را مدام از خداوند متعال طلب نما?د؟! آر? شناخت امام زمان (عج) مقدمه لازم انتظار و دعاست.به هم?ن ترت?ب در مورد تمام تکال?ف و وظا?فمان، ابتدا ن?از به شناخت دار?م. بدون شناختِ ابعاد وجود? امام زمان (عج) جامعه ش?عه در راه ادا? حقوق ا?شان قدم از قدم بر نخواهد داشت.توجه:مهم تر?ن وظ?فه ما در ا?ن دوران، زم?نه ساز? برا? فرج امام زمان (عج) است.ا?ن تفکر که ظهور، امر? است کاملاً اله? و بشر ه?چ نقش? در آن ندارد، کاملاً غلط و ب? پا?ه م? باشد. آ?ات و روا?ات و کلمات بزرگان هم بر ا?ن مطلب دلالت دارد که: «ما با?د بخواه?م»سوره مبارکه رعد آ?ه 11:«إن الله لا?غ?ر ما بقوم حت? ?غ?روا ما بأنفسهم»خداوند سرنوشت ه?چ قوم و ملت? را تغ??ر نم? دهد، مگر آن که آن ها خود را تغ??ر دهند.تفس?ر نمونه  جلد 10 صفحه 145:«ا?ن جمله که در دو مورد از قرآن با تفاوت مختصر? آمده است، ?ک قانون کل? و عموم? را ب?ان م? کند، قانون? سرنوشت ساز و حرکت آفر?ن و هشدار دهنده. ا?ن قانون کل? که ?ک? از پا?ه ها? اساس? جهان ب?ن? و جامعه شناس? در اسلام است، به ما م? گو?د: مقدرات شما قبل از هر چ?ز و هرکس در دست خود شماست و هرگونه تغ??ر و دگرگون? در خوشبخت? و بدبخت? اقوام در درجه اول به خود آن ها بازگشت م? کند... البته ماورا? اسباب و عوامل ظاهر? ?ک سلسله مددها? غ?ب? و الطاف اله? است که در انتظار بندگان با ا?مان و پرجوش و با اخلاص است؛ ول? آن ها را هم ب? حساب به کس? نم? دهند، بلکه شا?ستگ? و آمادگ? لازم دارد.»تفس?ر نس?م ح?ات جلد 13 صفحه122:«در قرآن بارها به قانون «إن الله لا ?غ?ر ما بقوم حت? ?غ?روا ما بأنفسهم» اشاره کرده است. تو، به همان صورت? که در مقابل آ?نه قرار بگ?ر?، همان گونه منعکس م? شو?؛ اگر آنچه در ن?ت و عمل خود دار?د تغ??ر ده?د، خدا مطابق همان برا? شما تحول ا?جاد م? کند؛ پس مقدرات شما قبل از هرچ?ز و هرکس در دست خود شماست. شانس و طالع و اقبال و جادو ه?چ کدام پا?ه ندارد... سکوت مردم و ب? تفاوت? آن ها نسبت به ظلم ها?? که به امامان م? شد، موجب گرد?د که امام صادق ها مُنزو? شوند.»قالت فاطمه (س) قال رسول الله (ص):مثل الإمام مثل الکعبه إذ تؤت? ولا تأت?.(بحارالانوار، جلد36 صفحه353)حضرت فاطمه (س) فرمودند: رسول خدا (ص) فرموده است:امام مانند کعبه است که مردم با?د به نزد او روند نه آن که او به سمت مردم آ?د.خواجه نص?ر الد?ن طوس? م? نو?سد:عدمه منا.(کشف المراد، صفحه285)نبودن و غ?بت حضرت مهد? (عج) از ناح?ه ماست.عالم بزرگوار س?د محمد تق? موسو? اصفهان? تصر?ح م? کند:مانع ظهور و آشکار شدن آن حضرت، ناش? از خود مردم است... بر مردم واجب است که موانع ظهور را بر طرف سازند.(مک?ال المکارم، جلد1 بخش1)آ?ت الله بهجت فرمودند:سبب غ?بت امام زمان (عج) خود ما هست?م؛ چرا دستش را بسته ا?م و خانه نش?نش کرده ا?م؟ و اجازه نم? ده?م خود را نشان دهد؟(بهارانه، صفحات35و38)اما...با توجه به روا?ت? که از امام باقر (ع) نقل شد و ن?ز حکم عقل، مسلمانان در راستا? تحقق دولت کر?مه امام زمان (عج) و ب?رون آمدن حضرتش از پس پرده غ?بت ه?چ اقدام? نخواهند کرد تا زمان? که او و اهدافش را بشناسند؛ و بدانند که چگونه خواهد آمد و برا? چه ظهور خواهد کرد؟غ?بت خورش?د تابان، ش?ع?ان تقص?ر ماستا?ن که باشد آن امام از ما نهان تقص?ر ماستبا چن?ن وضع? که ما دار?م و از او غافل?مگر نم? گردد فرج در ا?ن زمان تقص?ر ماستبا فراموش? ما از او اگر  بر ما رسدلحظه لحظه فتنه ها? ب? امان تقص?ر ماستما به آن سرچشمه رحمت خ?انت کرده ا?مگر نبارد ابرها? آسمان تقص?ر ماستما همه بر خوان آن صاحب کرم مهمان شد?ما?ن که باشد دور از ما م?زبان تقص?ر ماستبارالها عفو کن ما را و آسان کن فرجغ?بت مولا?مان صاحب زمان تقص?ر ماستدر ره تهذ?ب نفس انوار، روز و شب بکوشکا?ن غر?ب? امام مهربان تقص?ر ماستآ?ت الله بهجت:«اگر برا? فرج دعا م? کن?د، علامت آن است که هنوز ا?مانتان پابرجاست.»(در محضر آ?ت الله بهجت، جلد1 صفحه363)قسمت مهم? از سخنران? ها منابر و خطبه ها? نماز جمعه را به مباحث مهدو? اختصاص ده?م.خلاصه حضرت را بشناس?م و با هر وس?له ممکن به د?گران بشناسان?م.دعوت کردن مردم و هدا?ت آن ها به سمت امام زمان (عج) از مهم تر?ن طاعات و واجب تر?ن عبادات است.(مک?ال المکارم، بخش8 تکل?ف48)ز?ر رخت خواب ما آب آمده        موقع ب?دار? از خواب آمدهبا?د از خواب کهن ب?دار شد        از شب و تار?ک? اش ب?زار شدندا? مظلوم?ت و آوا? «هل من ناصر ?نصرن?» پدر مهربان امت را بشنو?م:امام باقر (ع) در ضمن حد?ث? طولان? فرمودند:والقائم ?ومئذ بمکه قد أسند ظهره إل? الب?ت الحرام مستج?راً به ف?ناد?:?ا أ?ها الناس إنا نستنصر الله فمن أجابنا من الناس؛ فإنّا أهل ب?ت نب?کم محمد و نحن أول? الناس بالله و بحمد؛ ... و أسألکم بحق الله و حق رسوله و بحقّ? –فإنّ ل? عل?کم حق القرب? من رسول الله- إلّا أعنتمونا و منعتمونا ممّن ?ظلمنا فقد أخفنا و ظلمنا و طردنا من د?ارنا و ابنائنا و بغ? عل?نا و دفعنا عن حقنا وافتر? أهل الباطل عل?نا؛ فالله الله ف?نا لا تخذلونا وانصرونا ?نصرکم الله تعال?.(غ?بت نعمان?، باب14 حد?ث67/ اختصاص ش?خ مف?د، صفحه255/ بحارالانوار، جلد52 صفحه237)قائم در آن روز (روز ظهور) در مکه است. پشت خود را به ب?ت الله الحرام تک?ه داده و بدان پناه م? جو?د، سپس فر?اد بر م? آورد:ا? مردم ما از خدا ?ار? م? طلب?م؛ چه کس? از مردم دعوت ما را پاسخ م? گو?د؟ که ما خاندان پ?غمبر شما محمد هست?م و نزد?ک تر?ن مردم به خداوند و محمد م? باش?م... و از شما م? خواهم که به خاطر حق خدا و حق رسول خدا و حق خودم بر شما –که حق خو?شاوند? با رسول خدا است- ما را کمک کن?د، و ما را از کسان? که به ما ظلم م? کنند دور کن?د؛ چرا که ما ترسان?ده شده ا?م، و به ما ظلم شده است، و از شهر و فرزندانمان رانده شده ا?م، و نسبت به ما سرکش? کرده اند، و از حقّمان کنارمان زده اند، و اهل باطل بر ما نسبت ناروا بستند.پس خدا را در نظر بگ?ر?د و ما را رها نکن?د و ?ار? مان کن?د تا خدا شما را ?ار? کند.آ?ت الله س?د محمد تق? موسو? اصفهان? پس از ا?ن که روا?ت فوق را صح?ح اعلام م? کند در ذ?ل آن ا?ن گونه م? نو?سد:اگر گوش دلت را بگشا?? و س?نه ات به نور پروردگارت فراخ گردد، ندا? امام زمانت را در ا?ن زمان خواه? شن?د که از اهل ا?مان ?ار? م? طلبد.آ?ا کس? هست که ندا? آن حضرت را پاسخ گو?د؟ و آ?ا کمک کننده ا? هست؟ آ?ا ?ار? کننده ا? هست؟ البته ?ار? کردن در هر زمان به اقتضا? همان زمان است.?ار? آن حضرت ?ار? خدا است؛ ?ار? رسول خدا است؛ ?ار? اول?ا? خداست؛ ?ار? غر?ب و کمک به مظلوم و مضطر و عالِم است؛ ?ار? ول?ّ نعمت و پدر مهربان است.(مک?ال المکارم، جلد1 صفحات276و277)او چشم به راه ماست.حضرتش در غ?بت صغر? به عل? بن مهز?ار اهواز? فرمودند:?ا ابا الحسن قدکنّا نتو قعک ل?لاً و نهاراً فما الذ? ابطأبک عل?نا؟(دلائل الامامه، صفحه541)ما شبانه روز چشم به راه تو بود?م، چرا د?ر پ?ش ما آمد?؟ا?ن غر?ب مظلوم را منتظر نگذار?م.اللهم اجعلنا من خ?ر أعوانه و أنصاره ولا تجعلنا من الغافل?ن منه.منبع: کانون مهدو?ت صبح عدالت مسجد عمار ?اسر (مشهد مقدس)